ngarkesa-elektrike
31/10/2022 nga Joer.al 0 Komente

Ngarkesa elektrike

Ngarkesa elektrike, si çdo sasi tjetër fizike, është e matshme, domethënë është e mundur të përcaktohet se sa ngarkesë elektrike ka një trup i ngarkuar në bazë të një njësie ngarkese. Në Sistemin Ndërkombëtar njësia e matjes së ngarkesës elektrike është kulombi (simboli C), i quajtur sipas fizikanit francez Charles Augustin Coulomb (1736-1806). Kulombi përcaktohet duke u nisur nga rryma elektrike (e përbërë nga lëvizja e urdhëruar e ngarkesave elektrike) dhe është e barabartë me ngarkesën që kalon në 1 sekondë nëpër seksionin e një qarku të përshkuar nga një rrymë prej 1 amper (A), njësia e matja e rrymës.

Për momentin jemi të interesuar të përcaktojmë vlerën e ngarkesës elektrike më të vogël ekzistuese, atë të elektronit, e cila tregohet me dhe është:

Të gjitha ngarkesat e tjera elektrike, ekzistuese në natyrë ose të prodhuara artificialisht, janë shumëfisha të ngarkesës së elektronit, e cila për këtë arsye quhet edhe ngarkesë elektrike elementare (ngarkesa elektrike e elektronit është pra jashtëzakonisht e vogël dhe për këtë arsye nuk është u zgjodh si njësi matëse e ngarkesës elektrike; sasia e ngarkesës së prodhuar nga një rrufe është për shembull 10 C, që do të korrespondonte me 1020 herë ngarkimin e elektronit).

Ngarkesa elektrike ruhet

Në analogji me atë që është parë për masën dhe energjinë, ekziston gjithashtu një ligj i ruajtjes së ngarkesës elektrike: në një sistem fizik të izoluar, sasia totale e ngarkesës elektrike mbetet e pandryshuar me kalimin e kohës, edhe kur ngarkesat elektrike shkëmbehen midis pjesëve të sistemi (d.m.th. në një sistem të izoluar nuk krijohen ngarkesa elektrike, por këto kalojnë nga një trup në tjetrin, duke u ruajtur në sasi). Kur fërkojmë një shufër qelqi me një leckë leshi, shufra është e ngarkuar pozitivisht, por elektronet e tepërta kalojnë në leckë, e cila ngarkohet negativisht: ngarkesa totale elektrike e sistemit shufër-leckë ruhet, domethënë mbetet e pandryshuar. .

Ligji i ruajtjes së ngarkesës duhet të zbatohet edhe në nivelin e atomit: prandaj, kur një grimcë e ngarkuar negativisht prodhohet në një reaksion atomik ose bërthamor, duhet të prodhohet edhe një ngarkesë pozitive.